Sommige Fransen noemen direct het vorstenhuis als ze erachter komen dat je Nederlands bent. Of je nu voor of tegen bent, ons koningshuis is wel degelijk een symbool voor ons kikkerlandje. De Fransen hebben al eeuwen geen koningshuis meer. Daar heeft het Franse volk zelf de hand in gehad. Wat er voor in de plaats kwam - La République - daar zijn ze trots op. Als Fransen een politiek getint gesprek hebben, hebben ze het niet over La France, maar spreken ze liefdevol over La République.
Het staatsieportret van koning Willem-Alexander en Màxima, de oranje wimpel zijn duidelijke symbolen voor onze monarchie. Welke zijn nu de symbolen van La République? Zou jij er zelf een paar kunnen verzinnen? En als je dat al kan, weet je dan waar deze symbolen hun oorsprong vinden?
Misschien niet. Daarom hier een verhaal over de symbolen van Frankrijk.
Marianne in 2016
Symbool 1: de driekleur - le drapeau tricolore
Is de Nederlandse vlag rood - wit - blauw, bij de Franse vlag is het precies andersom: bleu - blanc - rouge. De vlag is ontstaan aan het begin van de Franse revolutie. De vlag van Frankrijk was wit met in het midden een goudkleurige Franse lelie (fleur de lys). Wit symboliseerde de monarchie, dus de koning. Aan het begin van de revolutie werd de
macht van de koning direct flink ingeperkt. Dat is terug te zien in de vlag. De kleuren blauw en rood waren de kleuren van Parijs, de plek waar de revolutie begon. De revolutionairen zetten "hun kleuren" om die van de koning heen. Later kwam koning Louis XVI (Lodewijk de 16e) onder de guillotine aan zijn eind, maar La République handhaafde de driekleur. Zelfs toen Napoléon aan de macht kwam en zichzelf tot keizer kroonde, bleef le tricolore de nationale vlag. In 1814 wordt Frankrijk weer een monarchie onder koning Louis XVIII. Deze haalt de koningsvlag terug als nationale vlag: wit met gouden fleur de lys (lelie).
In 1830 keert le tricolore voorgoed terug onder koning Louis Philippe. Deze koning wenste zich koning der Fransen te noemen in plaats van koning van Frankrijk.
Symbool 2: La Marseillaise
In 1792 verklaart Oostenrijk de oorlog aan revolutionair Frankrijk. Een Franse kapitein met de naam Rouget de Lisle schrijft in de nacht van 25 op 26 april een strijdlied. Het lied wordt zo populair dat het door alle bataljons op het strijdveld gezongen werd. Een bataljon revolutionairen uit Marseille dat mee deed aan de oorlog zong het lied bij hun intocht in Parijs. Op 14 juli 1795 werd de Marseillaise tot volkslied van de Eerste Franse Republiek verklaard.
Symbool 3: La Marianne
Marianne verschijnt voor het eerst op het beroemde schilderij van Eugène Lacroix (zie afbeelding). De vrouw met de frygische muts op haar hoofd staat symbool voor de vrijheid die het volk leidt tijdens de revolutie van 1830.
Vanaf 1872 aan het begin van de Derde Franse Republiek werden er in alle gemeentehuizen bustes van Marianne geplaatst. De bedoeling hiervan was dat La République een beschermende en geruststellende uitstraling kreeg, als die van een moeder.
Symbool 4: het motto Vrijheid Gelijkheid Broederschap
Liberté, Égalité, Fraternité (Vrijheid, Gelijkheid, Broederschap) zijn de woorden die je samen met de Franse vlag op elke openbare instelling ziet. Van gemeentehuis tot scholen en universiteiten. Met deze drie woorden wordt de Verklaring van de Rechten van de Mens samengevat. Deze verklaring werd in 1789 aan het begin van de Franse Revolutie opgesteld. Nooit is er een werkelijke staat van Vrijheid Gelijkheid en Broederschap bereikt, ook niet in het post revolutionaire Frankrijk. Toch zijn de Fransen over het algemeen van mening dat we er altijd naar moeten streven dit ooit waar te maken. Het motto is opgenomen als artikel 1 van de Universele Verklaring van de Rechten van de mens uit 1948.
Het logo van de République
Meer symbolen
Volgens het Elysée - het Franse "Binnenhof"- zijn er nog 4 symbolen van La République. Op hun site staan ze genoemd met een uitgebreide toelichting. In het onderstaande filmpje vind je tenminste 2 andere symbolen die op de lijst van het Elysée staan.
Welke zijn het en wat kun je erover vertellen?
Tot slot: een belangrijke waarde van la République
Geen symbool, maar een waarde die in Nederland niet bekend is: la laïcité = laïciteit, secularisme, oftewel de scheiding van kerk en staat. Dat hebben we in Nederland ook, hoor ik je denken. Inderdaad, maar in Frankrijk is het veel verder doorgevoerd. In het Franse parlement, op Franse scholen, als medewerker van het gemeentehuis is het verboden om symbolen te dragen die uiting geven aan religie. Het meest bekende symbool is uiteraard de hoofddoek. Deze is verboden binnen genoemde instellingen. Echter, veel Fransen dragen een gouden of zilveren kruisje om hun nek. Dit mag ook in overheidsinstellingen zoals bijvoorbeeld scholen niet zichtbaar zijn.
Reactie plaatsen
Reacties
wat leuk kutjes